De wetgeving blijft tot op vandaag onveranderd: installatie van een digitale elektriciteitsmeter is verplicht voor elke (nieuwe) installatie, vanaf 1 januari 2021.

De bestuurlijke scherpte van Aankondigingspolitiek

De recente oproep van de Vlaamse energieminister Zuhal Demir voor een nieuwe kosten-batenanalyse van de digitale meter, belicht een cruciaal aspect van het Vlaamse bestuur: aankondigingspolitiek. Deze praktijk, waarbij beleidsintenties publiekelijk worden aangekondigd, is een tweesnijdend zwaard. Het kan de daadkracht van de overheid tonen, maar ook onrust en onzekerheid veroorzaken bij de bevolking.

Dit fenomeen is niet uniek voor Vlaanderen; het is een gangbare tactiek binnen de politieke arena wereldwijd. Maar laten we specifiek kijken naar het effect ervan binnen de context van het Vlaamse energiebeleid. De overstap naar digitale energiemeters is een belangrijk project, beladen met financiële en maatschappelijke implicaties. Zowel voor de overheid, de energiemaatschappijen als voor de individuele burger is het een significant dossier. Dit geldt des te meer voor burgers die hebben geïnvesteerd in PV-installaties, een aanzienlijke investering waarbij men recht heeft op zekerheid.

Aankondigingspolitiek kan bijdragen aan dynamic governance. Door steeds te reageren op veranderende omstandigheden en in te spelen op nieuwe ontwikkelingen toont de overheid zich adaptief en innovatief. De vraag naar een herijking van de kosten en baten van de digitale meter lijkt een legitieme reactie op een veranderende markt en technologische vooruitgang.

Het scherpe randje van onzekerheid

Echter, het continue aanpassen of herbeoordelen van beleid kan ook zorgen voor onzekerheid. Burgers en ondernemingen verlangen naar een stabiele, voorspelbare koers. Zeker in het domein van energie, waar investeringen vaak langdurige gevolgen hebben, zoals bij de aankoop van zonnepanelen. Het frequent schakelen en de inherent gekoppelde aankondigingspolitiek, creëert een klimaat van onzekerheid.

De oproep van minister Demir om de uitrol van de digitale meter te herzien, kan bezorgdheid teweegbrengen bij de eigenaars van zonnepanelen. Wat betekent een dergelijke omslag voor hun investering? Wordt de beloofde terugverdientijd nu langer of juist korter? Dergelijke onzekerheden kunnen het vertrouwen in het overheidshandelen ondermijnen.

Concluderend

De complexe balans tussen daadkracht en voorspelbaarheid in aankondigingspolitiek is niet makkelijk te vinden. Het vereist van de overheid een heldere visie, transparante communicatie en een nauwgezette afweging van de belangen van alle betrokkenen.

Het is ontegenzeggelijk goed dat de Vlaamse regering waakzaam blijft en steeds streeft naar beleid dat nauw aansluit bij de realiteit van de dag. Maar dit mag niet ten koste gaan van het vertrouwen en het gevoel van rechtszekerheid bij de burger. De uitdaging ligt in het bewaken van die delicate balans. Misschien is minder frequente aankondigingspolitiek, met meer momenten van reflectie en inspraak, een weg naar een stabielere bestuurscultuur waarbij het vertrouwen in de politiek behouden blijft.